Dje

 

In het Papiamentu kennen we samentrekkingen waarbij één of meer letters wegvallen. In enkele gevallen komen er ook letters bij. Dat gebeurt bij de derde persoon E wanneer het gevolgd wordt door de tijdsaanduider A. Por ehèmpel: El a kome kabritu ayera.

Het komt ook voor bij de combinatie van de voorzetsel KU en het (persoonlijk) voornaamwoord E. Die combinatie krijgt een tussen-n. Por ehèmpel: Mi ta bai ku e (buki) -> Mi ta bai kuné = Ik neem het mee.

Mi ta bai kuné => betekent ook: Ik ga met hem/haar.

Dit fenomeen komt ook voor bij de combinatie van bepaalde voorzetsels en het persoonlijk voornaamwoord E. De E verandert in DJE voor een betere, vlottere overgang in de uitspraak. De belangrijkste zijn:

Di + E (van hem, haar, het) => Di dje

E outo ta di Jason. E outo ta di dje = De auto is van hem.

Riba + E => Riba dje

Pone un pleister riba e herida (=wond). Pone un pleister riba dje = Plaats een pleister erop.

Den + E => Den dje

Pone e pastechinan den e baki. Pone e pastechinan den dje = Leg de pastechi’s erin.

Sin + E => Sin dje

Mi no ta bai sin mi ruman. Mi no ta bai sin dje = Ik ga niet zonder hem/haar.

 

Mas

Di dje	Van hem/haar/het
Riba dje	Erop, boven hem/haar/het
Den dje	Erin, in hem/haar/het
Sin dje	Zonder hem/haar/het
Despues di dje	Na hem/haar/het
Dilanti di dje [dilant’i dje of su dilanti]	Voor hem/haar/het
Tras di dje [of su tras]	Achter hem/haar/het
Banda di dje [band’i dje]	Naast hem/haar/het
For di dje [fo’i dje]	Vanaf/vanuit hem/haar/het
Kontra di dje [kontr’i dje]	Tegen hem/haar/het
Serka dje	Bij hem/haar

 

 

Tradusí e frasenan na hulandes.

1. E telefòn ta di dje.
2. E outo ta tras di dje.
3. Mi ta bai serka dje.
4. Mi no ke e blusa akí, tin un mancha riba dje.
5. Bo tin bo karchi? Bo no por drenta sin dje.
6. Mi no sa nada di dje.
7. El a trapa riba e klabu, el a trapa riba dje. (trapa riba klabu = ‘trappen op een spijker’)
8. Ta ken a skirbi riba bòrchi? Ami no a skirbi riba dje!
9. Tur kos ta pas den dje.
10. E outo a dal (botste) den dje.
11. Mi no a tende di dje.
12. E sombré (hoed) ku pluma (veren) riba dje ta mahos!
13. Mi no ke pensa riba dje.
14. No sali kas sin bo yabi, no sali kas sin dje.
15. Mi no tin mester di dje.
16. Nos no tin miedu di dje.

 

 

 

Menu

Dashboard