Het luisteren naar een taal die je nog niet (goed) onder de knie hebt, kost veel tijd en moeite. Vaak hoor je dan eerder een grote brei aan klanken dan daadwerkelijk woorden. Voor sommigen is dat best frustrerend. Begrijpelijk! Maar toch is luistervaardigheid een van de belangrijkste onderdelen tijdens het leren van een taal. Je moet in gesprekken immers kunnen luisteren om daarop te reageren, of om een antwoord op je vraag te kunnen begrijpen.
Zeker met het Papiaments is veel luisteren belangrijk omdat het Papiaments klanken en tonen kent die we in het Nederlands niet kennen. Door veel te luisteren train je je gehoor om deze klanken en het cadans van de taal te herkennen. In deze post geven we algemene en concrete kijk- en luistertips om je luistervaardigheid een boost te geven.
Oefen
We hebben je al eerder wat algemene beginnerstips gegeven. (<- Klik op de blauwe letters om die blogpost te lezen.) De allerbelangrijkste tip is nog altijd om gemotiveerd te zijn en om te oefenen. Als je weet waarvoor je het doet en je consistent blijft oefenen dan zul je zeker vooruitgang boeken. De vooruitgang geeft je meer zelfvertrouwen en dat geeft je weer meer motivatie om door te gaan. Verbind het oefenen ook met iets dat je leuk vindt, en dan zal het makkelijker gaan. En vergeet niet om van het proces te genieten.
Daarnaast is de zin die hierna komt heel belangrijk. Je hebt vele uren aan oefening nodig wil je een taal goed onder de knie krijgen. Als je dat weet én accepteert, zul je ook wat relaxter omgaan met je leerproces. Het gaat soms met vallen en opstaan, en je zult ongetwijfeld fouten maken, maar als je eenmaal de eerste stappen gezet hebt, zul je zien hoe leuk het is om een nieuwe taal te begrijpen en te spreken!
Uitspraak
Je hersenen hebben veel input (en tijd) nodig om te wennen aan het klankenpatroon van je nieuwe taal. Luisterinput is essentieel om de klanken, tonen en melodie van een taal sneller te kunnen herkennen. Daar komt nog bij dat als je een klank niet kunt horen of herkennen, het ook onmogelijk is om die te reproduceren. Ook om de juiste uitspraak onder de knie te krijgen is luisteren dus relevant. En in het Papiaments is uitspraak echt key; als je tonen en klanken van een woord net op een andere manier zou uitspreken, kun je ook echt iets (heel) anders zeggen.
Raak niet in paniek
Gesproken taal heeft een hoog tempo, denk aan films, muziek of moedertaalsprekers die onderling praten. Muziek of films bijvoorbeeld zijn niet speciaal gemaakt met een beginner in het achterhoofd, maar voor mensen die de taal al hun hele leven spreken. Het is daarom niet gek als je die fragmenten, of conversaties onderling, als beginner niet begrijpt. Zelfs als je al wat meer ervaring hebt, kan het nog lastig zijn. Iemand die net begonnen is met het Nederlands, zal een gesprek tussen jou en je vrienden ook niet kunnen volgen.
Luister dus rustig en raak niet in paniek. Het is heus niet erg als je niet alles begrijpt. Zelfs in het geval dat je niet alles begrijpt, is het goed om toch te blijven luisteren, omdat je hersenen wel druk bezig zijn met het wennen aan de taal.
The big picture
Ok, dus input is goed. Maar hoe pak je het aan? Wanneer je naar een fragment of naar iemand luistert, probeer dan altijd eerst de context in kaart te brengen. Waar gaat het grofweg over? Luister daarna zoveel mogelijk naar de zinnen, ga niet op losse woorden focussen. Als je een woord niet kent, blijf niet bij dat ene onbekende woord hangen, en nadenken wat het nou betekent, maar parkeer dat even en luister verder. Want het gesprek of fragment gaat gewoon door, en die wil je niet missen.
Aan het eind van het fragment of (deel van) het gesprek kun je proberen, aan de hand van de context, te begrijpen wat er gezegd werd. Zo niet, dan kun je diegene vragen om te herhalen, of je geeft eerlijk aan dat je het niet begrepen hebt. Gaat het om filmpjes dan kun je natuurlijk terugspoelen en opnieuw luisteren.
Luister en lees of schrijf
En dan? Je kunt het luisteren op verschillende manieren aanpakken. Je kunt een radioprogramma, het journaal, muziek of een filmpje op ‘dooie momenten’ op de achtergrond afspelen terwijl je iets anders doet. Maar je kunt ook actief luisteren. De ideale combinatie is om te luisteren terwijl je de gesproken tekst leest. Als je toegang hebt tot ons e-learningplatform dan heb je veel materiaal om hiermee te oefenen. Heb je geen toegang, dan kun je bijvoorbeeld liedjes luisteren en de songteksten tegelijkertijd lezen. Hieronder vind je enkele links naar songteksten en liedjes, maar je kunt natuurlijk ook zelf op Youtube zoeken.
Een andere optie is – afhankelijk van je niveau – om een klein deel van een fragment zelf in het Papiaments te transcriberen. Terwijl je luistert, schrijf je de gesproken zinnen op. Dit is een intensieve oefening, maar deze techniek, en ook het lezen en luisteren tegelijkertijd, helpt je om sneller door te hebben hoe bepaalde vaste woorden en constructies klinken.
Maak aantekeningen
Als je niet alles wilt opschrijven, dan kun je aantekeningen maken van nieuwe woorden en zinsconstructies. Weet je niet wat ze betekenen, vraag dan aan een native speaker om je te helpen. Wil je liever wat anders doen? Maak dan een samenvatting van het fragment, of vertel in het Papiaments aan een native speaker wat je hebt beluisterd of gezien.
Hoe meer je leert en oefent, hoe meer je ook zult verstaan. Ook als je vocabulaire beetje bij beetje groeit, kun je ook meer begrijpen en zullen vaste zinsconstructies steeds beter herkenbaar zijn.
Kijk- en Luistertips
Waar moet je naar luisteren? Gewoon, alles wat je leuk lijkt! En anders kun je ook terwijl je iets leuks doet naar Papiaments luisteren. Hieronder vind je enkele concrete voorbeelden.
Radio & Muziek
Op Basilachill vind je een verzameling radiostations van Aruba, Bonaire en Curaçao. Je kunt natuurlijk ook zelf googlen naar radioapps of in de Play Store of Apple Store zoeken.
Muziek of afspeellijsten vind je op Youtube, Spotify en veel andere muziekplatforms. Je kunt ook de links onderaan bekijken voor onze selectie leuke liedjes in het Papiamentu!
TV
Woon je op de eilanden? Dan kun je kijken naar een van de verschillende lokale zenders. In Nederland kun je RTV7 kijken. Ze zenden programma’s van de eilanden hier in Nederland uit, en maken ook zelf programma’s. Heb je Ziggo of KPN? Dan vind je RTV7 op kanaal 75 van Ziggo en op kanaal 93 van KPN.
Films & Series
Buladó
Buladó is een supermooie film waarin er voornamelijk Papiamentu gesproken wordt. Deze film heeft in 2020 de Gouden Kalf gewonnen voor beste film. Check hem op Netflix, Amazon Prime of bestel hem op dvd.
Big n’ Mac
Supergrappige politieserie (met een knipoog) uit Bonaire compleet in het Papiamentu! Deze serie is niet voor beginners, maar ik nodig iedereen uit om toch te kijken. De afleveringen zijn voorzien van ondertiteling. Je kunt de twee seizoenen op Youtube bekijken.
Atardi
Atardi is een te gekke documentaire in het Papiamentu over het leven van de Curaçaose muzieklegende Rudy Plaate. Te zien op NPO Start.
Rauw Curaçao
In deze reality-programma interviewt Wensly Francisco verschillende Curaçaoënaars gedurende de coronaperiode. Te zien op NPO Start.
Èni
Èni is een reeks animatiefilmpjes speciaal voor kinderen van de ABC-eilanden. Bekijk hun Youtube-kanaal.
In onderstaande series wordt er niet veel Papiamentu gesproken, desondanks zijn ze de moeite waard om te bekijken!
Homerun Curaçao
Een driedelige documentaire over talentvolle en professionale honkbalspelers uit Curaçao. Bekijk de serie op website van NPO.
De Droevige Kampioen
Interessant docudramaserie over internationaal tafeltenniskampioen en ondernemer Robert Hosé. Bekijk de serie op NPO Start.
Kustwacht Caribisch Nederland
De Kustwacht van Curaçao, Aruba, Bonaire en Sint Maarten neemt je in deze reality-serie mee tijdens hun dagelijkse operaties. Te zien op National Geographic.
Dromen van Curaçao
Een serie uit 2019 die een aantal scholieren op een middelbare school volgt waarin ze vertellen over hun leven en hun dromen. Eveneens te zien op NPO Start.
Links naar songteksten:
Klik op de links hieronder om de pagina’s te openen
Mas kantika
Liedjes waar je blij van wordt
Diferente kantika
Kerstliedjes
Datapanik
Aemy Niafeliz
Jeon – Dushi Bida
Meer Kerstliedjes
Ban kanta
Kevv.