Het Papiamentu van Curaçao en Bonaire kent twee accenten: het aksènt grave (accent grave) en het aksènt skèrpi, ook wel aksènt agudo (accent aigu) genoemd. Deze twee accenten plaatsen we enkel op klinkers en niet op medeklinkers. Het accent circonflexe (^) dat we in het Nederlands kennen – voornamelijk in woorden die uit het Frans zijn overgenomen – komt niet voor in het Papiaments. Hieronder volgt een korte introductie over de accenten in het Papiamentu. Let op: deze post gaat enkel over de spelling van het Papiamentu van Curaçao en Bonaire. Het Papiamento van Aruba maakt geen gebruik van accenten.

 

Aksènt skèrpi – accent aigu (´)

Het accent aigu is een streepje van linksonder naar rechtsboven dat geplaatst kan worden op de klinkers: a, e, i, o en u. Dit tekentje is een klemtoonteken, dat betekent dat de letter (of de lettergreep) met dit accenteken in de uitspraak beklemtoond moet worden. Een woord zonder accent kan van betekenis verschillen van een woord met accent. Deze accenttekens kunnen dus voorkomen dat de lezer de zin verkeerd leest of begrijpt. Rabiá bijvoorbeeld betekent boos en rabia (zonder accent) betekent boos worden. Hieronder tref je enkele voorbeelden van woorden met een accent aigu.

á – kansá, árabe, análisis
é – eléktriko, karné, komprondé
í – ripití, orígen, índigo
ó – kachó, órgano, hóben
ú – kuchú, súplika, último

 

Aksènt grave – accent grave (`)

Het accent grave is een streepje van linksboven naar rechtsonder. Het is een uitspraakteken dat geplaatst wordt op de e, o en de u in het Papiamentu. De functie hiervan is om de korte klinkers aan te geven; het geeft een verschil in uitspraak aan met diezelfde letters zonder het accent. Ook bij weglating van dit accentteken kan er betekenisverschil ontstaan. Bijvoorbeeld: skèr is schaar en sker is een scheur of barst of het werkwoord scheuren. Dit tekentje ziet er zo uit:

è – bèl, èksamen, sèrbètè. Deze è klinkt als de e in het Nederlandse woord pen of stem.
ò – kòfi, sòrsaka, hòmber. De ò klinkt als de o in bos en toch.
ù – trùk, brùg, amatùr. De ù klinkt als de u in bus en brug.

De accenten in het Papiamentu zijn: het accent aigu en het accent grave. Het eerste is een klemtoonteken en het tweede een uitspraakteken is. Voor beide accenten geldt dat het niet nodig is om een accent te plaatsen op een hoofdletter.

 

Meer lezen?
De ch
Kaminda mi lombrishi ta derá
“Zo stijf als een houten wasknijper”